TEKNİKER VE TEKNİSYENLERİN SORUNLARI

 

 

PROGRAM HAKKINDA ::

 Laborant Ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı, Açıköğretim Fakültesi bünyesinde 2002 yılında açılan bir programdır. Bu bölümde okutulan dersler yıllıktır ve bölümün öğrenim süresi 2 yıldır. Açıköğretim sistemine öğretim yapan fakültelerin öğrencileri, yılda üç kez oturumlu olarak sınavlara katılmaktadırlar. Ara, yılsonu ve bütünleme sınavı olarak gerçekleştirilen bu sınavlaraöğrenciler bağlı oldukları büronun bulunduğu ilde katılırlar.   Bölümden mezun olan öğrenciler, "Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim ÖnlisansProgramları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik" hükümleri uyarınca kendi alanlarında örgün öğretim veren programlara dikey geçiş yapma olanağına sahiptir.

            Programın amacı, hayvan sağlığı, suni tohumlama ve laboratuvar hizmetlerini bilip

uygulayabilecek nitelikte teknikerler yetiştirmektedir.

PROGRAMIN KARŞILAŞTIĞI SORUNLAR:

   1. Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı Mezunlarının Sağlık Bakanlığı    Bünyesinde Çalışmalarının Engellenmesi:

               Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı gerek okutulan dersler gerekse  iş alanındaki uygulamaları nedeniyle bir sağlık programıdır. Ama şu ana kadar Sağlık Programı olarak kabul edilmiş olan bu programa herhangi bir Sağlık Programı   uygulaması fiilen yapılmamıştır. YÖK 18 Ağustos 2006 Tarihli kararında Laborant ve   Veteriner Sağlık Önlisans Programını sağlık çalışanları için bir üst öğrenim kabul  etmiştir. Böylece Sağlık Meslek Lisesi mezunu bir kamu çalışanı Laborant ve  Veteriner Sağlık Önlisans Programını bitirdiği zaman maaşı ve özlük haklarında  iyileştirmeler yapılarak Unvan Değişikliği ve Görevde Yükselme gibi sınavlarla   Tekniker olma hakkını elde etmiştir. Ancak YÖK, bir vatandaşın Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programının, Tıbbi Laboratuvar programı ile eşdeğer  sayılmasına ilişkin Dilekçesini 2008 yılının Nisan Ay’ının 16’sında görüşmüş ve aldığı  bir kararla Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı mezunlarının Hastane ve   Sağlık Ocaklarında mesleki açıdan görev yapamayacaklarına bu yüzden eşdeğer

      sayılamayacağına karar vermiştir. YÖK aldığı kararla resmen bir çelişki oluşturmuş ve    daha önce yani 18 Ağustos 2006 tarihli kararla çelişen bir karar almıştır. Hastane ve   Sağlık Ocaklarının Laboratuvarlarında çalışamaz kararına rağmen, şu anda bile    binlerce ve hatta onbinlerce Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı mezunu   ve teknikerin özlük ve maaş haklarına sahip kişiler Hastane ve Sağlık Ocaklarının      Laboratuvarlarında çalışmaktadır. Yalnız bununla kalmamış halen Hastaneler  Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programında okuyan öğrencilere staj imkanı vermişlerdir. Ayrıca Dicle Üniversitesi Hastanesi Laborant kadrosuna 2 adet Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı mezunu kişi almıştır.

               Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı bilindiği üzere örgün eğitimde   sadece Veterinerlik Lisans programına dikey geçiş yapabilmektedir. Senelik   onbinlerce mezun veren Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı için 2009 yılı      için ayrılan Dikey Geçiş Kontenjanı ise sadece 25 ile sınırlı kalmıştır.

   3. Dikey Geçişte Yaşanan Sıkıntı(Açıköğretim):

               Dikey Geçiş işlemleri “Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimlerine Devamları Hakkında Yönetmelik” ile       yapılmaktadır. Adı geçen yönetmeliğin 10. Maddesinin Açıköğretime Giriş

            LABORANT VE VETERİNER SAĞLIK ÖNLİSANS PROGRAMI

           başlıklı bölümünde “Meslek yüksekokulu mezunları ile açıköğretim önlisans  programlarından mezun olanlardan, kendi alanlarındaki açıköğretim lisans  programlarına devam etmek isteyenler için bu Yönetmeliğin 7 nci maddesi   uygulanmaz. Bu adaylar, kendi alanlarındaki açıköğretim lisans programlarına

  doğrudan kayıt hakkı elde ederler. Farklı alanlardan mezun olanlara Lisans  Öğrenimine Hazırlık Programı uygulanır. Belirli bir süreyle kısıtlı olmayan Lisans     Öğrenimine Hazırlık Programında, öğrenciler ilgili üniversitenin öğretim ve sınav    yönetmeliğine tabi olup, askerlik tecil işlemleri hariç tüm öğrencilik haklarından  yararlanırlar. Hangi meslek yüksekokulu mezunlarının açıköğretim lisans     programlarına doğrudan kayıt hakkı elde edecekleri, hangi mezunlara lisans  öğrenimine hazırlık programı uygulanacağı Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzunda belirtilir.

           Açıköğretim lisans programlarına başvuru ve kayıt koşulları programı yürüten ilgiliüniversite tarafından belirlenerek adaylara duyurulur.” İfadesi yer almaktadır.

           Açıköğretimde dikey geçiş işlemleri bu maddeye göre yapılmaktadır.

           Açıköğretim Fakültesinin bütün programları intibaklı/intibaksız Açıköğretimin İktisat/İşletme Fakültelerine dikey yaptığı halde sadece Laborant ve Veteriner      Sağlık Önlisans Programı bu uygulamadan mahrum bırakılmıştır. Nedeni YÖK’e sorulmuş ve alınan cevapta Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans   Programının bir sağlık programı olduğu ifade edilmiştir. Oysaki şu anda bir       sağlık programı olan Tıbbi Laboratuvar, Tıbbi Dökümantasyon ve Sekreterlik programları da AÖF’ün bu uygulamasından Yararlandırılmıştır.

 4. Sağlıkta Lisans Tamamlama:

           2008-2009 Eğitim-Öğretim yılı içerisinde YÖK’e yapılan Lisans Tamamlama   ile ilgili başvurular neticesinde YÖK Yetkilileri sözlü olarak “2009-2010   yılında Sağlık programları için Hemşirelik ve Ebelik programlarında Lisans   Tamamlama açılacağını ve başvurabilecek bölümler arasında Laborant ve   Veteriner Sağlık Önlisans Programının da olduğu ifade edilmiştir. Sağlık  Lisans Tamamlama denildiği gibi olmuş fakat eksik olan başvurabilecek    bölümler arasında Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programının   olmamasıydı. YÖK ile irtibata geçilmiş ve durum sorulduğunda AÖF’ten herhangi bir teklif gelmedi cevabı verilmiştir. Bu konuda da Laborant ve  Veteriner Sağlık Önlisans Programı okuyan ve mezun olan kişiler mağdur

 edilmiştir.

 5. Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programının, Laboratuvar ve Veteriner

    Sağlık Teknikerliği adı altında iki ayrı programa ayrılması sorunu:

           Sağlık Bakanlığı ile iletişime geçilmiş ve eleman ihtiyacı hakkında bilgi  istenmiştir. Aynı zamanda AÖF bünyesinde sağlık programı açılmasının  istenip istenmediği sorulmuştur. Sağlık Bakanlığı’ndan gelen cevapta;Sağlık

 Bakanlığı’nın YÖK ile 2008 Mart Ay’ında yayınladıkları rapora atıfta   bulunulmuş ve rapora göre personel ihtiyacının olduğu, ihtiyacın AÖF  bünyesinde açılacak Sağlık Programları ile ilgili olumlu görüşlerinin olduğunu fakat konunun YÖK’ün yetkisinde olduğu bilgisi verilmiştir. Ardından AÖF  Dekanlığı’na Sağlık Bakanlığının ilgili yanıtı da eklenerek Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programının “Laboratuvar” ve “Veteriner Sağlık  Teknikerliği” adı altında ikiye ayrılması ve bunun yanında AÖF bünyesinde       Sağlık programları açılması teklif edilmiştir. AÖF Dekanlığı konuyu öneri  niteliğinde algılamış ve herhangi bir işlem yapmamıştır. Sadece bununla

 kalmamış 22 Nisan 2009 tarihinde YÖK Meslek Yüksekokullarının program   adlarında düzenlemeye gitmiş ve örgün eğitimde Veteriner Sağlık Teknikerliği   ismi ile geçen program AÖF Bünyesindeki haline dönüştürülerek tümVeteriner Sağlık Teknikerliği programları Laborant ve Veteriner Sağlık    Önlisans Programı olarak değiştirilmiştir. Yani YÖK söylenenin aksini

 yapmıştır.

           1 Temmuz 2003 tarih ve 25155 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe  giren “Suni Tohumlama, Tabii Tohumlama, Ovum ve Embriyo Transferi Faaliyetlerinin Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmelik” birçok Hayvan Uygulamaları ile Suni Tohumlama uygulamalarını, eğitimlerini kimlerin alacağı ve yapacağı  konusunda düzenlemeler yapmıştır. Suni Tohumlama uygulamasını kimlerin

 yapacağı 5. Maddenin a fırkasında a) Çift tırnaklı, tek tırnaklı ve diğer memeli hayvanlarda suni tohumlamayı veteriner hekim ve veteriner hekim sorumluluğunda,veteriner sağlık teknisyenleri yapar. Veteriner Hekim bulunmayan İl ve İlçelerde suni tohumlamayı İl Müdürlüğünden izin alan veteriner sağlık teknisyenleri yapar. Suni    Tohumlama Kursuna kimlerin katılacağı ise 6. Maddenin c fırkasında “c) Çift  tırnaklı ve tek tırnaklı hayvanlar ve diğer memeli hayvanlarla ilgili suni tohumlama           kursuna veteriner hekimleri ve veteriner sağlık teknisyenleri katılır.” ifadesinde  Veteriner Sağlık Teknisyenlerine yer verilmiş, Laborant ve Veteriner Sağlık   Önlisans Programı mezunlarına yer verilmemiştir. Gerekli makamlara yapılan

           başvuruda Yönetmelikler nedeniyle Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans

                   Programı mezunlarının Suni Tohumlama Kurs Kayıt başvurularının

 alınamadığı ifade edilmiştir. Ardından 2003 yılında Danıştay 10. Dairesine    açılan dava 30 Kasım 2005 tarihinde sonuçlanmıştır. Açılan davada bu raporun  6. Maddesinde ifade edilen Yönetmeliğin tanımlar, madde 5 ve madde 6’daki    kısımlarında Veteriner Sağlık Teknikeri ifadesi olmadığından hak kaybı olduğu    ifade edilmiştir. Mahkeme ise ortada hak kaybı olmadığını Veteriner Sağlık    Teknikerlerinin görev bakımından Veteriner Sağlık Teknisyeni ile aynı haklara   sahip olduklarını farkın sadece özlük haklarında olduğunu dolayısıyla

 Veteriner Sağlık Teknisyeni ifadesinin Veteriner Sağlık Teknikerini de   kapsadığına hükmetmiştir. Yani Veteriner Sağlık Teknikerlerinin de Suni

  Tohumlama Kurslarına katılabileceği ve Veteriner Hekimin bulunmadığı il ve ilçelerde Suni Tohumlama faaliyetlerinde bulunabileceği hükmüne varılmıştır.

           Ancak Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü bürokratları Danıştay kararlarını uygulamamıştır. Anayasanın 138. Maddesinde

 Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu   organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerin   getirilmesini geciktiremez. İfadesi geçmektedir. Bürokratlara suç işlemeleri    nedeniyle 22 Ocak 2009 tarihinde son duruşması yapılan Kamu Yararı davası

           cezası verilmiştir. Davalılar Davayı temyize götürmüşlerdir. Sonuç olarak   kararlar halen uygulanmamaktadır. 25 Mayıs 2009 tarihinde CHP Mersin   Milletvekili Sn. İsa Gök, Tarım ve Köy İşleri Bakanı Sn. Mehdi Eker’in           cevaplaması istemiyle TBMM’ne yazılı soru önergesi vermiştir. Sn. Gök soru    önergesinde mağduriyetlere değinmiş ve yargı kararlarının neden     uygulanmadığını sormuştur. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı söz konusu   önergeyi 27 Temmuz 2009 tarihinde cevaplamıştır. Soru önergesi cevabında;   orta mağduriyet olmadığı, teknisyen ve teknikerlerin mesleklerini serbestçe   icra edebilmeleri için Danıştay Kararlarına uygun yönetmelikler çıkarıldığı  ifade edilmiştir. Ama ne yazık ki değişen hiçbir şey olmamıştır.

 7. İstihdam Sorunu:

                    Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programının amacı yukarda da   belirttiğimiz gibi: “Hayvan sağlığı, suni tohumlama ve laboratuvar hizmetlerini bilip  uygulayabilecek nitelikte teknikerler yetiştirmektedir. ” Peki amaçlarına uygun   olarak istihdam edilebilmekteler mi? Cevap tabi ki Hayır. Öncelikle Suni Tohumlamanın Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından Laborant ve Veteriner

               LABORANT VE VETERİNER SAĞLIK ÖNLİSANS PROGRAMI

              Sağlık Önlisans Programına verilmediği ifade ettik. Buna göre AÖF’ün ifade   ettiği amaç kısmındaki suni tohumlama uygulaması yapılamamaktadır. Özel     sektörün durumu ortadır. Kamu sektöründe ise Laborant ve Veteriner Sağlık        Önlisans Programı mezunları bazı Üniversitelerin Laborant kadrosuna

  bazılarının ise tekniker kadrosuna alınmaktadır. Asıl önemli atamalar ise yine       Tarım ve Köy İleri Bakanlığı’ndan beklenmektedir. Tarım ve Köy İleri    Bakanlığı Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı okuyan ve mezun    kişileri yine hayal kırıklığına uğratarak 2 senede 5 kadro vermiştir. Yapılan      araştırmalar neticesinde Bakanlığın çeşitli birimlerinde birçok Veteriner Sağlık   Teknikeri kadrosuna sahip kişi bulunduğu görülmüştür. İcelemelerde   Bakanlığın açıktan ilk atama ile bu kadrolara personel almak yerine Unvan   Değişikliği ve Görevde Yükselme Sınavları ile bu kadroları Kariyer Basamağı   haline getirdiği görülmüştür.

SONUÇ: Yukarıda ifade ettiğimiz sorunlar, Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı

mezunlarının şu ana kadar bizzat yaşadığı sıkıntılardan derlenmiştir. Bu sorunların çözümü

Laborant ve Veteriner Sağlık Önlisans Programının gerek eğitim kalitesini gerekse iş

hayatındaki performansını olumlu yönde etkileyerek sonuçta kazanan Türk Eğitim Sistemi veTürk Sağlık Sektörü olacaktır